Ile kosztuje mediacja? Odpłatność za mediacje, na tym punkcie chwilę się skupimy. Jeśli strony zostaną przez sąd skierowane na mediację, koszt będzie stały określony odgórnie w ustawie...
Dziś, w rozmowie z Joanną Włoch – Mediatorem sądowym
Joanna to Skuteczny mediator, negocjator i terapeuta. Absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, przez wiele lat pracowała w obszarach terapii, komunikacji, pedagogiki, resocjalizacji. Porusza się w zagadnieniach prawa rodzinnego oraz cywilnego, co pozwala dodatkowo wesprzeć merytorycznie Jej Klientów. Przez wiele lat była kuratorem sądowym w pionie rodzinnym, następnie karnym. Ekspert w dziedzinie pedagogiki wychowawczej, specjalnej i resocjalizacyjnej.
W tym miejscu warto jeszcze raz przypomnieć, że według znowelizowanego w 2019r. kpc, to kiedy do mediacji przystąpimy i jaki będzie ich efekt, ma znaczenie.
Jeśli strony zdecydują się na podjęcie mediacji przed złożeniem pozwu rozwodowego, a owa mediacja zakończy się porozumieniem czyli używając terminologii fachowej ugodą mediacyjną, sąd zwróci całość opłaty za wniosek rozwodowy (w tej chwili jest to kwota 600 zł). Natomiast gdy do mediacji dojdzie w trakcie trwania rozprawy i ta zakończy się ugodą, sąd zwróci 3/4 opłaty, jednak nie więcej niż 400 zł.
Co natomiast gdy byli partnerzy są w mocnym konflikcie i to jedna strona zgłosi się do mediatora przed złożeniem wniosku rozwodowego z propozycją spotkań polubownych.
W takiej sytuacji mediator w imieniu jednej ze stron wyśle zaproszenie na spotkanie do byłego partnera. W zależności od jego decyzji rozpocznie się lub nie proces mediacyjny.
W tym miejscu przybliżyć należy jedną z kilku podstawowych zasad mediacji: dobrowolność. Nie zależnie czy mediacja jest wynikiem skierowania sądowego, czy umowy prywatnej, zawsze ma charakter dobrowolny i każda ze stron może, a nie musi w niej uczestniczyć.
Przyjmijmy model, że obie strony sporu zgodnie decydują się dokonać ustaleń związanych z rozstaniem na drodze mediacji. Przychodzą na pierwsze spotkanie do kancelarii i w zależności od trybu przystąpienia do mediacji mamy dwa sposoby rozpoczęcia tego spotkania.
Podstawą rozpoczęcia mediacji dla stron skierowanych przez sąd, będzie postanowienie sądowe wysłane do stron i mediatora. Przed rozpoczęciem spotkania mediator potwierdzi tożsamość przybyłych osób. Z osobami, które przystąpią do mediacji z własnej inicjatywy, mediator spisze umowę mediacyjną, która stanowić będzie podstawę rozpoczęcia mediacji.
Umowa taka będzie zawierać następujące kluczowe elementy:
Odpłatność za mediacje, na tym punkcie chwilę się skupimy. Jeśli strony zostaną przez sąd skierowane na mediację, koszt będzie stały określony odgórnie w ustawie.
Od 21 sierpnia po nowelizacji kpc, zasadą jest, iż strony w mediacji sądowej rozliczają się bezpośrednio z mediatorem (płatność następuje w biurze mediatora).
Natomiast sąd ustala i przyznaje koszty mediatorowi tylko wówczas, gdy przynajmniej jedna ze stron skierowanych do mediacji była zwolniona przez sąd od kosztów sądowych.
Koszty mediacji (wynagrodzenie mediatora i zwrot wydatków związanych z przeprowadzeniem mediacji) obciążają strony, co do zasady w równych częściach, chyba że strony ustalą inny podział rozliczeń.
Strona postępowania mediacyjnego może złożyć na zasadach ogólnych wniosek o zwolnienie od kosztów mediacji prowadzonej na skutek skierowania przez sąd.
W postępowaniu mediacyjnym ze skierowania sądu, w sporach niemajątkowych oraz w sporach o prawa majątkowe, w których wartości przedmiotu sporu nie da się ustalić, wynagrodzenie mediatora wynosi 150 zł za pierwsze posiedzenie mediacyjne, a za każde kolejne – 100 zł (łącznie nie więcej niż 450 zł). Jeśli postępowanie dotyczy praw majątkowych, wynagrodzenie mediatora wynosi 1% wartości przedmiotu sporu (nie mniej niż 150 zł i nie więcej niż 2000 zł za całość postępowania mediacyjnego). Zwrotowi podlegają też wydatki mediatora poniesione w związku z przeprowadzeniem mediacji (w tym opłata za wynajem pomieszczenia do 70 zł za jedno posiedzenie oraz koszty korespondencji, w wysokości nieprzekraczającej 30 zł). Jeśli mediator jest podatnikiem zobowiązanym do rozliczenia podatku od towarów i usług, do kosztów mediacji dolicza się podatek VAT.
Niezależnie od wyniku sprawy, sąd może nałożyć na stronę obowiązek zwrotu kosztów powstałych wskutek oczywiście nieuzasadnionej odmowy udziału w mediacji.
W mediacjach umownych, czyli prywatnych koszt mediacji jako usługi ustala sam mediator na warunkach wolnorynkowych. Warto zatem porównać ceny danych kancelarii mediacyjnych i wybrać ofertę, która jest najbardziej korzystna, pamiętając, że powinno się wziąć pod uwagę więcej czynników niż tylko finansowy (wykształcenie, doświadczenie, wpis na listę stałych mediatorów sądowych).
Gdy już zostaną zakończone czynności formalne, mediator krótko przedstawi najważniejsze zasady mediacji:
Kolejna ważną informacją dotyczy struktury samych spotkań mediacyjnych. Mogą one odbywać się wspólnie, czyli strony razem będą uczestniczyć w spotkaniach lub indywidualnie.
Taką formę zaproponuje mediator, gdy występuje duże napięcie i konflikt między stronami uniemożliwiający komunikację.
Spotkania indywidualne pozwalają nabrać dystansu, obiektywnie ocenić sytuację, znaleźć rozwiązania kompromisowe, które docelowo pozwolą stroną zawrzeć ugodę.
Strony mogą do rozmów przystąpić ze swoimi pełnomocnikami (mogą nimi być mecenasi, jak i osoby bliskie, znaczące, rodzina). Natomiast warto tu podkreślić , że celem mediacji jest wypracowanie kompromisu i zawarcie ugody. Jest to zawsze decyzja oparta o indywidualne pragnienia, oczekiwania, zdolności do kompromisu.
Często uczestnicy mediacji podchodzą do niej z przekonaniem, że swoimi argumentami czy dowodami powinni przekonać do swojego stanowiska mediatora.
Zdarza się, że kontrargumentują to co mówi druga strona, przekonują do swoich racji, skupiają się na obronie swojego stanowiska.
Wszystkie powyższe działania zarezerwowane są dla czynności procesowych w sądzie. Przystępując do mediacji, trzeba znaleźć w sobie umiejętność obiektywnej oceny sytuacji, określenie punktu wyjściowego do negocjacji a przede wszystkim pole do wzajemnego kompromisu w celu osiągnięcia ugody. Ta pozwala podjąć autonomiczną decyzję odnośnie do własnych spraw życiowych bez konieczności ingerencji w ten proces osób i instytucji trzecich w tym przypadku sądu.
Proces mediacji po upływie ustalonego czasu, może zakończyć się na dwa sposoby. W zależności od jego przebiegu mediacja kończy się podpisaniem ugody lub brakiem ugody mediacyjnej.
Na tym etapie przechodzimy do czynności zamykających proces mediacyjny i tu zapraszam na ostatnią część cyklu: „ Mediacje zakończone i co dalej”.
Więcej informacji na www.mediacjeirozwody.pl
